Caroline de Gruyter Knihy

Das Habsburgerreich bestand rund 600 Jahre lang und vereinte unter seinem Dach viele Völker, Sprachen und Kulturen. Auch in der Europäischen Union sind verschiedenste Länder vereinigt, die, ähnlich wie in der Habsburgermonarchie, versuchen, Konflikte zu vermeiden, Kompromisse einzugehen und so gut es geht, gemeinsame Entscheidungen zu treffen. Wo sind die Ähnlichkeiten zwischen dem Habsburgerreich und der EU? Kann man diese beiden Konstrukte überhaupt vergleichen? Caroline de Gruyter, die ein paar Jahre in Wien gelebt hat, taucht in die habsburgische Vergangenheit ein und befördert vergessene Geschichten wieder ans Tageslicht. Eines ist sicher: die EU kann so manches vom Habsburgerreich lernen. Die niederländische Journalistin nimmt uns mit auf ihre Reise durch die Vergangenheit und lässt uns teilhaben an interessanten Gesprächen mit Diplomaten, Politikern, Beamten - oder einfach nur mit ihren eigenen Nachbarn in Wien.

De piloot poetst laarzen op Palestine International Airport, omat hij nog niet mag vliegen. De ex-guerilla krijgt van Nederlandse agenten les in 'democratisch arresteren'.Arafats vriend uit Tunis drinkt bier uit een mok, zodat de Gazanen denken dat het koffie-verkeerd is. Wie telefoon wil, gaat elke ochtend koffiedrinken bij de directeur-generaal. De Europese Unie houdt Gaza schoon; de armen helpen mee, maar de rijke dame laat de vuilnisman stiekem de afwas doen. De Hamas-leider is minister van een leeg ministerie met een leuke secretaresse.Niemand had gedacht dat het makkelijk was om een Palestijnse staat te stichten. Zeker niet in Gaza - een miljoen mansen op veertig bij zeven kilometer, van de buitenwereld afgegrendeld door Israëlische soldaten. Arafata heeft hun toestemming nodig als hij eruit wil, westerse donoren niet. De Palestijnen hebben eindelijk postzegels, paspoorten en een vlag en bij de opening van een restaurant zingen ze plechtig het volkslied. Maar wat betekenen die symbolen in een 'staatje' dat volledig door derden wordt bevoogd?

Europeanen klagen graag dat de Europese Unie zo verdeeld is, zo traag en zo zwak. Maar geloof het of niet, het Habsburgse Rijk was net zo. Tijdrekken, conflicten vermijden, permanent hervormen en lelijke compromissen sluiten waren hoekstenen van het Habsburgse bestuur. Met fortwursteln, doormodderen, gaven de keizers vele volkeren, talen en culturen een dak boven het hoofd – en dat maar liefst zeshonderd jaar lang. Daar kan de EU, die al even multinationaal is, nog iets van leren. Kan het zijn dat de grootste Europese zwaktes tegelijkertijd een kracht zijn? En dat Europa per definitie alles half doet, en nooit af is?