Wańkowicz Melchior Knihy

Dvě novely polského prozaika a reportéra (1892-1974) o statečnosti polských vojáků na začátku druhé světové války. První nese název gdaňské pevnosti "Westerplatte", jejíž malá posádka odolávala řadu dní nacistické přesile. Druhá vypráví o majoru Hubalovi, který s oddílem po kapitulaci vlády přes půl roku vzdoroval okupantům.

W VIII tomie dzieł Melchiora Wańkowicza znalazły się utwory, w których autor reporterskiego arcydzieła „Bitwy o Monte Cassino” kreśli „panoramę losu polskiego” („Dzieje rodziny Korzeniewskich”, „Drogą do Urzędowa”, „Od Stołpców po Kair”). Niewątpliwym atutem tego zbioru są po raz pierwszy publikowane materiały z archiwum autora: „Reportaże z Wołynia” (o konflikcie polsko- ukraińskim z pierwszej połowy XX wieku). Wańkowicz (…) chce zrobić wielki cykl powieści pt. „Panorama losu polskiego”. Nie wiem, jak wypadnie ta całość – panorama niczym więcej nie może być jak panoramą – „makroobrazem popularnym” – ale ta „Droga do Urzędowa” jest bardzo zajmująca. I już sama w sobie jest panoramą wszystkich cierpień i przygód „wszystkich Polsk” w czasie wojny. Palestyna (wyborna), Włochy, Afryka, lądy, morza, obóz jeniecki w Niemczech, konspiracja w kraju, losy Polaków w Rosji, a we wszystkim dowcip, humor, „suspense”, krew mrożące w żyłach tragedie, komiczne przygody, znakomita sugestywna charakterystyka postaci, zaskakująco inteligentne refleksje filozofii, aby tak rzec, użytkowej, dobry dialog, pasjonujące sytuacje. Dwie główne postacie, księdza i żydowskiego doktora, na pewno jedne z najlepszych w polskiej literaturze historyczno-obyczajowej. Maria Dąbrowska To jest – proszę mi wybaczyć górnolotność – wielkie[Drogą do Urzędowa]. W sumie nikt się u nas nie targnął na taką rzecz. A gdy kiedyś, kiedyś ktoś zechce poznać ten okres naszego życia, może Pan być całkiem pewny, że bez przeczytania „Polskiej Komedii Nieludzkiej” Wańkowicza nie potrafi wiele zrozumieć. Andrzej Bobkowski Książki Melchiora Wańkowicza w różnym czasie, niosły pociechę, radość, dumę. Ich żywotność poświadcza fakt, że wciąż są wznawiane i czytane. Niech więc teraz uczynią jedno, choć może to wygórowane, graniczące z cudem, oczekiwanie: obudzą sumienia. Krzysztof Masłoń Bujne pisarstwo Wańkowicza, zadziwia może bardziej wtedy, kiedy zdaje on sprawę z wydarzeń, których on nie był świadkiem. (...) Od lektury Wańkowicza trudno się oderwać dlatego, że to pisarstwo ma jakiś powab. (...) Jedni wskażą jego gawędziarski humor i dar zaciekawiania, inni bujne i jurne słownictwo i sienkiewiczowski optymizm ku pokrzepieniu serc. Julian Przyboś Wańkowicz opowiedział w swojej książeczce [Dzieje rodziny Korzeniewskich] tylko tyle, ile mogłaby opowiedzieć także i Hanka Korzeniewska, gdyby była pisarką. Wziął tę cudem uratowaną dziewczynę delikatnie za rękę i pokazał jej samej to, co przeżyła i wycierpiała. Więcej: tam, gdzie zabrakło mu słów na ukazanie całego ogromu rozpaczy i męstwa pierwszej dziewczęcej miłości, zduszonej brutalnie przez nędzę i niewolę, postąpił najuczciwiej: przytoczył własny pamiętnik Oli, strzępy przeżyć, które wzruszają silniej niż niejedna powieściowa kreacja. Mógł to naprawdę zrobić tylko pisarz, który jak Wańkowicz potrafił słuchać, widzieć i czuć to, co usłyszał. Gdyż jeśli pisarze w tej wojnie odwracają się od fikcji lub nazbyt drobiazgowej analizy rzeczywistości, to czynią tak powodowani szlachetnym pośpiechem ogarnięci pragnieniem natychmiastowego i bardziej niezawodnego posłowania prawdzie. Gustaw Herling-Grudziński

Druga część trylogii to świetny literacko materiał reporterski o Ameryce przełomu lat 50. I 60. XX wieku. Autor BITWY O MONTE CASSINO pędzi z żoną po Stanach Zjednoczonych autem - czarnym, czterodrzwiowym De Soto - z którym to Wańkowicz, niczym prawdziwy obywatel USA, jest złączony niemal organicznie - nazywa go swoim przyjacielem, a rozłąka z maszyną równa się wręcz amputacji fizycznej.

W reporterskich zapiskach autor opisuje swoją podróż na wschód - przez mormoński Utah, skaliste Kolorado, stepowe i pszeniczne Kansas oraz Missouri, czyli przez sam 'pępek Ameryki'. Wańkowicz, jak rasowy reporter, jest dociekliwy i spostrzegawczy - wiele w jego opowieściach ciekawych obserwacji na temat fanatycznego społeczeństwa mormonów, życia farmerów, wielonarodowego Chicago, stołecznego Waszyngtonu, pojawiają się również wątki rodzinne i pożegnalne.

Pozycja, wydana z okazji 60-lecia szkoły, adresowana jest do rozsianych po całej Polsce i świecie absolwentów szacownej placówki, do której przylgnęło miano „Raciborskiej Politechniki”. Zawiera historię szkoły, wspomnienia pedagogów, pięćset zdjęć archiwalnych i współczesnych oraz listę 7,5 tysiąca absolwentów. Bogaty materiał ikonograficzny zainteresuje też osoby zamiłowane w historii Raciborza.

Wydanie Tędy i owędy kompletne bez skrótów i cięć w treści, w pełni zgodne z oryginalnym tekstem autora. W tym wydaniu znajdziesz naukowe omówienie, ułatwiające pracę z tekstem, pozwalające na pełne zrozumienie przedstawionych wydarzeń i kontekstu społeczno-historycznego oraz usystematyzowanie wiadomości o gatunku literackim, jaki reprezentuje utwór. Tędy i owędy to zbiór gawęd wspomnieniowych, napisanych ze swadą i mistrzostwem językowym przez Melchiora Wańkowicza - autora uważanego za niekwestionowanego mistrza formy literackiej, jaką jest gawęda. Kolejne utwory bawią, śmieszą, ale także wzruszają, skłaniają do refleksji i zastanowienia. Zabierają czytelnika w fascynującą podróż przez rozmaite miejsca i zmieniające się czasy, rozwijając przed jego oczami panoramę końca okresu zaborów, dwudziestolecia międzywojennego, powojennej Ameryki i rzeczywistości PRL-u, widzianą przez pryzmat historii życia samego autora oraz jego rodziny. Teraz po raz pierwszy zbiór dostępny z naukowym omówieniem, ułatwiającym wychwycenie wszystkich walorów literackich i językowych utworu, a także pozwalającym łatwiej zrozumieć kontekst społeczny, historyczny i kulturowy gawęd, tak istotny dla możliwości docenienia wszystkich walorów zbioru. Jest to wydanie kompletne, bez cięć w treści, uwzględniające także zmiany dokonane przez samego autora w późniejszych edycjach książki. Polecamy w szczególności uczniom, ale także wszystkim miłośnikom twórczości Melchiora Wańkowicza.

Karafka La Fontaine'a to prawdziwe opus magnum Melchiora Wańkowicza. Jest to ostatnie dzieło pisarza wydane za jego życia, o którym sam autor napisał, iż traktuje ' o sztuce pisania - ku wstępującym w szranki reportażu młodym adeptom dziennikarstwa'. To dwutomowe dzieło jest dowcipną i erudycyjną rozprawą o korzeniach oraz gatunkach wszelkiego pisarstwa, które wzięło się z najbardziej pierwotnej ludzkiej potrzeby opowiadania innym o swoich przeżyciach i uczuciach.

Zbiór felietonów poruszających temat zachowań Polaków na emigracji. Wzbudził tak olbrzymie kontrowersje, że gdy autor wydał „Kundlizm” w Rzymie w 1974 roku, kilka czasopism emigracyjnych na znak protestu zerwało z nim współpracę. Bo „kundlizmem” nazwał Wańkowicz naszą cechę narodową, stanowiącą przeciwieństwo godności i szlachetności. Niniejsze teksty publicystyczne to bowiem nie tylko obserwacja emigranckiego życia w obcym kraju – to żarliwa i otwarta krytyka rodaków, próbujących na skróty, na cudzej krzywdzie zbudować własne szczęście. Czyta Michał Breitenwald

Klub trzeciego miejsca Mistrz reportażu tym razem o zależnościach w jakie uwikłany jest nasz kraj. Poglądy głoszone przez Wańkowicza były wówczas bardzo niepopularne. Napisał on, że „chociaż Polska należy kulturowo do Zachodu, geopolitycznie jest uzależniona od Wschodu”. To w takim kontekście umiejscawia on Polskę w tytułowym klubie trzeciego miejsca. Utwór powstał podczas pobytu w Stanach Zjednoczonych i wydano go w 1949 nakładem Instytutu Literackiego w Paryżu. Czyta Michał Breitenwald