Marco Patricelli Knihy

Únos italského diktátora Benita Mussoliniho, internovaného v hotelu Campo Imperatore na nepřístupném horském masívu Gran Sasso, je považován za jednu z nejdobrodružnějších epizod druhé světové války. Italové považovali toto místo za nedobytné, avšak Němcům se podařilo zorganizovat složitou operaci, během níž italští policisté a vojáci jen bezradně sledovali, jak na hotel přistávají německé kluzáky plné výsadkářů. Ti rychle obsadili hotel, posadili Mussoliniho do letadla a odletěli s ním. Hlavní postavou této vojenské operace byl Otto Skorzeny, elitní člen SS a specialista na zvláštní úkoly, označovaný jako „nejnebezpečnější muž na světě“. Italský historik Marco Patricelli, na základě pečlivého studia archivních materiálů a osobních setkání, dospěl k závěru, že Skorzeny si neoprávněně přisvojil zásluhy za Mussoliniho únos a stal se hrdinou v očích Hitlera, který chtěl akci prezentovat jako ukázku schopností německých vojáků. Skorzenyho role však byla jiná. Operaci, o níž se stále hovoří na vojenských akademiích, připravili generál Kurt Student a major Harald Mors, který plánoval detaily a velel akci na místě. Patricelli čtenářům předkládá strhující příběh plný politických intrik, špionáže a vojenských operací, rekonstruující události, které se odehrály 12. září na Gran Sassu.

To, co ci powiem, musi być zachowane w najgłębszej tajemnicy Nie nazywam się Tomasz Serafiński. Moje prawdziwe nazwisko brzmi: Witold Pilecki. W 1940 roku za zgodą dowództwa podziemia rotmistrz Pilecki na ochotnika poszedł do Auschwitz, bo zorganizować tam ruch oporu. Zadanie wykonał. Po dwóch latach i siedmiu miesiącach dokonał brawurowej ucieczki z obozu. Napisał pierwsze na świecie raporty o Holokauście. W Powstaniu Warszawskim bohatersko bronił reduty Pileckiego. Po wojnie reżim komunistyczny w Polsce poddał go torturom i skazał na śmierć.

Adolf Hitler. Kurt Student. Harald Mors. Otto Skorzeny. Hitler rozkazuje, generał Student koordynuje, major spadochroniarzy Mors opracowuje i wykonuje, oficer Waffen-SS Skorzeny zostaje bohaterem. W tej syntezie Operacji Eiche, będącej planem uwolnienia Mussoliniego z więzienia na Gran Sasso, istnieje jeden element za dużo. Tym zbędnym i fałszywym ogniwem jest z pewnością ten ostatni. Aczkolwiek przez ponad pół wieku, pomimo badań, dokumentów i świadectw, które wskazywały na zupełnie inny kierunek, Skorzeny uchodził niezmiennie za wyzwoliciela Mussoliniego, bohatera z Gran Sasso, rodzaj Supermana w mundurze SS, zdolnego do najbardziej niezwykłych i trudnych zadań. To zbyt ekscytujące pole badawcze, by zadowolić się oficjalną wersją wydarzeń, spreparowaną przez niemiecką propagandę za pomocą tak zsynchronizowanych mechanizmów, że nawet po wojnie, niemal nie sposób było ich oddzielić i zdemaskować. Prawda i fałsz od roku 1943 idą w parze, z tym, że kłamstwo wysuwa się na pierwszy plan. Marco Patricelli Kulisy jednej z najbardziej brawurowych akcji komandosów II wojny światowej. Książkę czyta się lepiej niż powieść sensacyjną. Piotr Zychowicz