Dumitru Crudu Knihy

Sbírka povídek moldavského prozaika, básníka, dramatika a publicisty se zabývá moldavskou historií posledních osmdesáti let. V krátkých povídkách autor nabízí střípky z historie Moldavska očima jejích běžných občanů. Znovu tak ožívá temná historie dvojí ruské okupace, politicky motivovaných deportací na Sibiř či například válka v Podněstří. Současně s tím, jak se autor přibližuje v čase, však začíná otevírat i aktuální téma ruské expanze a otázky dalšího směřování Moldavska jako evropského státu. Své spoluobčany ukazuje ve vypjatých životních situacích a těžko představitelné bídě, která je často nutí k zoufalým činům.

Kulisu rámcových povídek moldavského autora tvoří události kolem zfalšovaných výsledků parlamentních voleb v dubnu 2009, tak jak se promítají do života obyčejných lidí a oživují v nich potlačované vášně a nevraživosti.Autor, poučený na velkých zjevech světové literatury (Joyce, Cortázar, Hrabal), s notnou dávkou humorné nadsázky a ironie i sebeironie popisuje krizi identity etnicky smíšeného společenství, které už ani neví, k jaké tradici by se mělo hlásit, a žije v trvalém provizoriu. Napětí mezi Rusy a Moldavany, rusofily a rusofoby, antikomunisty a přáteli starých pořádků, často členy téže rodiny, stále narůstá a hrozí přerůst v jednu velkou melu...

W tej poezji z pozoru nic się nie dzieje, jej bohater przypatruje się karaluchom i motylom, pasie świnie i… pisze o tym wiersze – ale w tym niedzianiu się głęboko wybrzmiewa samotność i potrzeba bliskości z drugim człowiekiem. Dymitr – alter ego autora lub jego krzywe odbicie – naszkicowany jest prymitywistyczną kreską, do szczęścia potrzeba mu niewiele. Po lekturze kilkudziesięciu wierszy o Dymitrze, który snuje się po pustych pokojach swojego życia, mamy go szczerze dość, a nasza irytacja idzie w parze z podziwem i zazdrością, bo jakiej odwagi potrzeba, by nic nie robić i jeszcze się tym chwalić. Warto zaprzyjaźnić się z Dymitrem – antybohaterem w czasach, gdy nadrzędną wartością jest pragmatyzm. Dumitru Crudu, (ur. 1967) – piszący po rumuńsku mołdawski poeta, prozaik, dramatopisarz, krytyk literacki, autor książek dla dzieci. Urodził się niedaleko Ungheni, studiował w Kiszyniowie, Tbilisi, skąd uszedł przed wojną domową na początku lat 90., a następnie w Braszowie i Sybinie. Mieszka w Kiszyniowie. Zadebiutował tomem wierszy Falsul Dimitrie w 1994 roku. Od tamtej pory wydał prawie trzydzieści książek: tomów wierszy, powieści i dramatów, za które otrzymał wiele nagród literackich w Mołdawii, Rumunii i w innych krajach. Ostatnio wydał zbiór prozy Moartea unei veveriţe (2017). Tłumaczony na kilkanaście języków (na polski dotychczas nie). W 1998 roku współtworzył poetycki nurt fracturism, nawołujący do opisywania codziennego życia, nonkonformizmu i nieufności wobec mód i konwencji literackich. Fałszywy Dimitr jest wydaną w 2014 roku autorską antologią poezji Dumitru Crudu, zawierającą wiersze z pięciu tomów, utwory juwenilne, rozproszone i wcześniej niepublikowane.