Gmitruk Janusz Pořadí knih

Kolęda polska. Dwa wyrazy, dwa terminy nierozerwalnie złączone ze sobą. Kolęda jako pieśń jest obecna w świadomości zbiorowej. Wesołe śpiewanie związane z narodzinami Chrystusa, z Bożym Narodzeniem obecne jest w środkach komunikacji masowej i w domach. Wprawdzie najczęściej pamiętamy jedynie pierwsze zwrotki, ale melodia i ogólna treść nie jest obca wielu z nas. Takie słuchanie i śpiewanie przynosi radość, optymizm, zadowolenie, często wprawia w dobry humor. Tadeusz Skoczek Fragment tekstu - Z kolędą przez stulecia

Publikacja poprzedzona została wtępem oraz biogramami Władysława Banaczyka i Pawła Siudaka, bowiem to dzięki nim zachowały się dokumenty rządu Stanisława Mikołajczyka. Komplet depesz z lat 1943-1944 zarchiwizował kierownik Wydziału Krajowego w MSW - Paweł Siudak na polecenie ministra Władysława Banaczyka. Po dymisji rządu Stanisława Mikołajczyka wszyscy ludowcy pełniący funkcje w rządzie zostali zwolnieni przez nowego premiera Tomasza Arciszewskiego. Początkowo depesze - o których mowa - znalazły się w posiadaniu prof. Stanisława Kota - znakomitego historyka. Po jego wyjeździe ze Stanisławem Mikołajczykiem i Pawłem Siudakiem do kraju materiały archiwalne zostały przeniesione do siedziby władz SL na Uchodźstwie w Londynie i zostawione pod opieką Franciszka Wilka, prezesa NKW PSL w Wielkiej Brytanii i redaktora 'Jutra Polski'. Pierwsza partia dokumentów z archiwum prof. S. Kota dotyczących lat 1939-1941 przekazana została w 1969 r. Zakładowi Historii Ruchu Ludowego w Warszawie. W zespole przekazanych do kraju dokumentów znalazły się bezcenne dla historyków depesze Centralnego Kierownictwa Ruchu Ludowego. Depesze z lat 1943-1944 do depesze wysyłane przez czołowych przedstawicieli Polskiego Państwa Podziemnego do rządu RP na uchodźstwie. Gromadził je Władysław Banczyk, minister spraw wewnętrznych w rządzie S. Mikołajczyka. Niniejsza książka zawiera 78 depesz obejmujących okres od 24 czerwca 1943 do 3 sierpnia 1944r. Dwie pierwsze depesze wysyłane były jeszcze do Stanisława Mikołajczyka jako wicepremiera . Następne, po objęciu funkcji premiera 14 lipca.

„BYLIŚMY, JESTEŚMY, BĘDZIEMY o ruchu ludowym w Polsce” – to historia powstania, rozwoju, działalności oraz organizacji ruchu ludowego począwszy od czasów najstarszych a zakończywszy na dniu dzisiejszym. Ruch ludowy był jednym z trzech wielkich obozów politycznych – obok narodowego i socjalistycznego - które wywarły największy wpływ na losy narodu i państwa polskiego. Polski polityczny ruch ludowy zorganizowaną działalność rozpoczął jako ruch wyborczy. Za datę jego powstania historycy uznają rok 1895, kiedy to 28 lipca w Rzeszowie, pod zaborem austriackim, na zjeździe delegatów chłopskich komitetów wyborczych utworzono pierwszą chłopską delegację - Stronnictwo Ludowe w Galicji. Ruch ludowy na ziemiach polskich pod zaborami ukształtował się na przełomie XIX i XX wieku - w czasie, gdy w Europie powstawały partie polityczne o charakterze masowym. Największą zasługą ruchu ludowego dla narodu i państwa polskiego było rozbudzenie świadomości społecznej i politycznej chłopów, a następnie powolne wprowadzanie ich w życie narodu. Książka zawiera prócz wielu artykułów historycznych na temat ruchu ludowego również artykuły o Zakładzie Historii Ruchu Ludowego, Ludowym Towarzystwie Naukowo-Kulturalnym oraz Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego w Warszawie. Opisuje rolę tych instytucji w zachowaniu pamięci i tradycji ruchu ludowego. Publikowane zdjęcia pochodzą ze zbiorów Zakładu Historii Ruchu Ludowego oraz Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego.

Publikacja przybliża postać Marii Hulewiczowej, sekretarki Stanisława Mikołajczyka. Składa się z zarysu biografii, obszernego zbioru dokumentów (s. 49-190) oraz tekst 'Oczami kobiety. Życie w Polsce pod okupacją niemiecką', który Hulewiczowa opublikowała pierwotnie pod pseudonimem Maria Brzeska w wersji anglojęzycznej. Książka zawiera kilkadziesiąt fotografii.

Biografia przybliża postać Jana Piekałkiewicza, wybitnego działacza ruchu ludowego, Delegata Rządu na Kraj, bestialsko zamordowanego na Pawiaku. Praca powstała na podstawie wnikliwej analizy literatury poświęconej dziejom Polskiego Państwa Podziemnego, oraz prac czołowych działaczy Delegatury.

Lata Polski Ludowej były czasem pojawienia się nowego gatunku prasy, nazywanej m.in. alternatywną, drugiego obiegu, niezależną, ukazującą się poza cenzurą lub bezdebitową. Ten rodzaj prasy znany i wydawany był dopiero w końcowych latach dekady gierkowskiej. Wcześniej, w pierwszych latach PRL, podziemie poakowskie w sposób śladowy wydawało prasę konspiracyjną. Nie wolno jej jednak utożsamiać z prasą niezależną, choć oba gatunki posiadają wiele cech wspólnych. Pierwsze z zachowanych numerów pism bezdebitowych odnotowanych w niniejszej bibliografii pochodzą z 1976 roku. Prasę alternatywną wydawały głównie ugrupowania ówczesnej opozycji politycznej współpracującej ze związkiem zawodowym „Solidarność'. Na łamach prasy niezależnej obok nieocenzurowanych informacji drukowano materiały publicystyczne, w których prezentowano poglądy i dążenia programowe „Solidarności'. Broniono m.in. godności i interesów pracowników. Uznawano etyczne zasady chrześcijańskiej sprawiedliwości i równości społecznej, opartej na godności osoby ludzkiej, godności człowieka pracy i jego trudu. Wypowiadano się za przestrzeganiem wolności obywatelskich, prawa do głoszenia własnych poglądów, wolności słowa, druku, rzetelnej informacji, zgromadzeń i stowarzyszania się oraz na temat wielu aktualnych i zaszłych problemów społeczno-politycznych, ideowych, religijnych, kulturalnych, gospodarczych i międzynarodowych, którymi żyli Polacy czwartej ćwierci XX wieku.

Przekazujemy Czytelnikom ciekawą pozycję książkową, która stanowi hołd dla poległych żołnierzy Wojska Polskiego w bitwie warszawskiej 1920 roku z bolszewikami oraz ludowcom, którzy stracili życie w okresie międzywojennym, a szczególnie w 1937 roku w czasie Wielkiego Strajku Chłopskiego. Jest ona wyrazem pamięci dla wybitnych działaczy ruchu ludowego, którzy w okresie blisko 120-letniej historii odegrali w nim dużą rolę. Książka jest nierozerwalnie związana z obchodami Święta Czynu Chłopskiego na ziemi świętokrzyskiej w sanktuarium w Kałkowie, które w swojej treści nawiązuje do podanych dwóch wielkich wydarzeń roku 1920 i lat 1936-1937. Ze Wstępu.

Wnikliwie opracowana biografia jednego z przywódców konspiracyjnego ruchu ludowego z Podlasia. Publikowane w niej liczne listy stworzą szansę na odnalezienie i opracowanie całej korespondencji Stefana Skoczylasa.

Pierwsza publikacja z serii „Biblioteczka Historyczna Ruchu Ludowego” omawia wkład w dzieje Polski XX wieku jednego z najwybitniejszych przywódców ruchu ludowego i męża stanu. Stanisław Mikołajczyk – premier rządu RP (1943-1944) w Londynie, wicepremier i minister rolnictwa w Tymczasowym Rządzie Jedności Narodowej (1945-1947), prezes Polskiego Stronnictwa Ludowego w kraju i na emigracji (1945-1966), pół wieku temu należał do najgłośniejszych polityków nie tylko w Polsce ale i na świecie. Był wyrazicielem marzeń znacznej części narodu polskiego, a przede wszystkim polskich chłopów, o wolnej, suwerennej i demokratycznej Polsce.

rocznica Kongresu PSL z 1946 roku wyzwala refleksje o szczególnej sile. Dla ludowców-działaczy PSL Stanisława Mikołajczyka jest to piękny sen o potędze ruchu ludowego, który chcieliby urealnić i przenieść do rzeczywistości. Dla obecnych działaczy Stronnictwa może stać się źródłem inspiracji w szukaniu siły i motywacji do działania we współczesności.