Hans Keilson Knihy

Traces the struggles of a Dutch couple who shelter a Jewish man during the Nazi occupation and dispose of his body when he dies of pneumonia.

‘Hij en ik waren in elkaars gezichtveld gekomen, wij hadden met elkaar te maken. ... wij waren aan elkaar verbonden met de sterke banden van vijandschap op leven en dood.’ Het is net na de tweede wereldoorlog. Een advocaat vraagt een kennis om een hem tijdens de oorlog in bewaring gegeven manuscript te lezen. Het blijkt het verhaal van een naamloze jongeman in een niet nader genoemd land, behorend tot een gemeenschap die met vernietiging bedreigd wordt door een zekere B. De jongeman vertelt hoe hij van jongs af aan steeds meer in de ban raakt van B. Hij probeert te begrijpen waarom hijzelf en de mensen om hem heen zo veel haat oproepen in B. Hij ziet zich gedwongen zijn ware identiteit te verbergen, bijvoorbeeld voor zijn vriendin wanneer de vrienden van haar broer een begraafplaats van zijn gemeenschap blijken te hebben vernield. In zijn pogingen de gebeurtenissen van die tijd te doorgronden, verplaatst hij zich meer en meer in zijn tegenstander en ontwikkelt uiteindelijk een soort haat-liefdeverhouding tot hem.

In 1936 vluchtte Hans Keilson uit Berlijn naar Nederland. In 'Daar staat mijn huis' vertelt Keilson over het leven dat hij achter moest laten. Over zijn ouders, zijn kindertijd in het dorpje Bad Freienwalde en zijn middelbareschool- en studietijd in een voor hem en de zijnen steeds vijandiger wordende samenleving. De psychiater Keilson zoekt in zijn herinneringen naar de momenten waarop hij zich bewust werd van de subtiele manieren waarop de mensen hem als anders gingen zien en behandelen. De Tweede Wereldoorlog zou een blijvend stempel op zijn leven drukken. Zijn werk met Joodse kinderen en zijn onderzoek naar hun trauma's in de jaren erna hielpen hem bij het verwerken van het verlies van zijn ouders en gaven zijn door de nazi's verbrokkelde leven opnieuw richting. Keilsons herinneringen vormen een zelfonderzoek naar zijn oorsprong, zijn breuk met nazi-Duitsland en zijn nieuwe leven in Nederland – daar waar zijn huis staat.

Hans Keilson erzählt die Geschichte einer Jugend vor dem Hintergrund der Wirtschaftskrise der zwanziger Jahre. Aufbruch und Niedergang verschränken sich auf poetische Weise und beschreiben, aus der Perspektive eines jungen Mannes in der Provinz, die Atmosphäre der Weimarer Republik. ›Das Leben geht weiter‹ erschien 1933 und war Hans Keilsons erster Roman.Gleichzeitig erscheinen von Hans Keilson der Erinnerungsband ›Da steht mein Haus‹ und der Essayband ›Kein Plädoyer für eine Luftschaukel‹. Lieferbar sind außerdem die Novelle ›Komödie in Moll‹ und der Roman ›Der Tod des Widersachers‹.

Der Arzt und Schriftsteller Hans Keilson musste 1936 Deutschland verlassen und überlebte den Krieg in Holland, mit gefälschtem Pass und teilweise im Versteck. 1944 schrieb Hans Keilson Tagebuch. Er schildert die Erfahrung des Untertauchens und berichtet von der beängstigenden Entfremdung gegenüber Frau und Kind, einer heimlichen Liebe, von Gedichten und Lektüre, der Angst vor der Zukunft und der täglichen Bedrohung. Dieses Buch, das auch die 46 Sonette enthält, die Hans Keilson wähernd der Niederschrift des Tagebuchs verfasst hat, ist ein persönliches Dokument ersten Ranges, aber auch ein außergewöhnliches historisches Zeugnis darüber, mit welcher Macht und Konsequenz das Klima von Verfolgung und Willkür auch die intimsten Bereiche der Existenz durchdringt. Das ›Tagebuch 1944‹ wird von Marita Keilson-Lauritz aus dem Nachlass herausgegeben und kommentiert. Mit einem Nachwort von Heinrich Detering.

Het leven gaat verder verscheen oorspronkelijk in 1933 en is het laatste boek van een Joodse auteur dat destijds bij Fischer Verlag in Berlijn verscheen; driekwart jaar later werd het verboden.