Adolf E. Szołtysek Pořadí knih

Monografia Filozofia edukacji osoby autorstwa Adolf E. Szołtysek oparta jest na sześciu implikacjach... dostępna wersji oprawy miękka, klejona, folia matowa oraz twarda, szyta. Objętość 196 stron

Filozofia antropologii biokulturowej - Adolf E. Szołtysek

Autor stawia i rozwiązuje kluczowe problemy w zakresie źródeł i granic myśli lingiwstycznej, myśli teoriopoznawczej, myśli aksjonormatywnej i myśli postmodernistycznej. Publikacja ta w istotny sposób wzbogaca literaturę filozoficzną w zakresie myśli w kontekście myślenia i przedmiotu myślenia. W toku całego wywodu Autora widoczny jest twórczy i nowatorski charakter monografii. W klarowny sposób wprowadza porządek myślowy poznawczego trójmianu: myślenie-myśl-rzeczywistość. Recenzowana monografia - jako źródło wiedzy filozoficznej - może odegrać ważną rolę w naukach humanistyczno- społecznych. Monografia jest napisana w sposób dojrzały i kompletny.

Monografia Filozofia umysłu stanowi dopełnienie monografii Filozofia człowieka i monografii Filozofia osobowości autorstwa Adolfa E. Szołtyska. Autorska formuła biokultury jest oparta na czterech podstawowych implikacjach logicznych: (1) jeżeli człowiek jest wytworem biokultury, to wszystkie aspekty człowieka da się ująć w terminach nauk humanistycznych jako części wspólnej nauk przyrodniczych i nauk o kulturze, (2) jeżeli wszelkie procesy kulturowego kształtowania są możliwe jedynie w obrębie rozwijających się predyspozycji, pierwotnie mających status struktur wrodzonych i genetycznych, to nie ma ludzkiej struktury, która byłaby całkowicie przekazywana jedynie w procesie kulturowego kształcenia, (3) jeżeli człowiek posiada atrybuty zwierzęcia, to nie wynika z tego, że człowiek jest zwierzęciem; człowiek przekracza swoja? zwierzęcość dzięki umysłowi lingwistycznemu, racjonalnemu, wolitywnemu i egzystencjalnemu, (4) jeżeli umysł człowieka jest wytworem biokultury, to jego świadoma i językowa aktywność w zakresie poznania i działania jest funkcja? koniecznych determinant genetycznych i przygodnych uwarunkowań socjokulturowych. Tym samym wzięty jest w nawias dogmat humanistów: „Człowiek jest wytworem kultury” oraz dogmat przyrodników: „Człowiek jest wytworem przyrody”.

Monografia Filozofia kształcenia stanowi dopełnienie monografii Filozofia pedagogiki i monografii Filozofia edukacji. Oś monografii wyznaczają dwie diady: biologiczne rozwijanie człowieka - kuturowe kształtowanie człowieka, wydobywanie predyspozycji wrodzonych człowieka - edukacyjne kształtowanie człowieka. Fragment Wstępu

W ciągu wieków zostały sformułowane różne koncepcje człowieka na gruncie filozoficznym, teologicznym i naukowym. Czy już wiemy, co to jest człowiek? Pytanie to jest szczególnie dramatyczne na początku XXI wieku i trzeciego tysiąclecia, gdyż nastąpiło załamanie się euroatlantyckiej kultury duchowej. Przez wieki mozolnie budowana koncepcja człowieka staje się dzisiaj problematyczna, gdyż w różnych przekrojach doktrynalnych i teoretycznych dochodzi do dekompozycji człowieka, a tym samym dekompozycji ładu kulturowego. Czy nauka o człowieku jest możliwa? Każda z osobna rozpatrywana nauka szczegółowa zajmuje się ogółem swoistych szczegółów. Tylko filozofia ma uprawnienia do konstytucji fundamentu nauk o człowieku, gdyż używając metod badań i narzędzi badawczych, ale i formułując cel badań i dobierając odpowiednie środki do realizacji celu, jest w stanie odpowiedzieć na pytanie: kim jest człowiek? Przez wieki przyjmowano, że struktura fizyczna człowieka jest dziedziczona genetycznie, a struktura psychiczna jest warunkowana społecznie i kulturowo. Przez wieki nie zauważono istotnego związku zachodzącego między ludzką naturą a ludzką kulturą, a przecież kultura nie stanowi przeciwieństwa natury; kultura stanowi dopełnienie natury. Warunki możliwego poznania wyznaczają biologiczne struktury wrodzone, które w procesie rozwoju są kulturowo kształtowane.

Monografia stanowi rozwinięcie autorskiej idei człowieka i idei edukacji w kontekście kategorii biologicznego rozwoju człowieka i kategorii kulturowego kształtowania człowieka, gdzie biologia determinuje również rozwój mózgu, natomiast kultura warunkuje kształtowanie umysłu. (…) Podstawowa teza monografii brzmi: jeżeli fizyczny, dynamiczny i rozciągły mózg wyznacza podłoże nie fizycznego i abstrakcyjnego umysłu, zaś język stanowi strukturę funkcyjną umysłu, to język stanowi zwornik mózgu i umysłu w przekazywaniu informacji. (…) Monografia zawiera cztery rozdziały: Rozdział I Wykładnia Człowieka wyznacza fundament opracowania; w jego pierwszej części sformułowano ontologię człowieka, zaś w drugiej ontologię człowieka. Rozdział II Wykładnia Wychowania zawiera kontynuację refleksji nad człowiekiem w kontekście wychowania. Rozdział III Wykładnia Wykształcenia opisuje i wyjaśnia sens działań edukacyjnych w rodzinie oraz szkole podstawowej, średniej i wyższej, nakierowanych na aksjologiczno-umysłową formację młodego człowieka. Rozdział IV Wykładnia Badań wskazuje na możliwe zakresy badań edukacyjnych.

W monografii FILOZOFIA MYŚLENIA podejmowana jest pr�ba wskazania ontologicznego podłoża, stanowiącego warunek możliwości konstytucji człowieczej duchowości, w tym przede wszystkim duchowego rozumu, w obrębie kt�rego wydarza się myślenie podmiotu transcendentalnego. To ontologiczne podłoże umożliwia ukazanie człowieka jako JEDNO (jako idea człowieka), w kt�rym tkwią WSZYSTKIE możliwości, choć jeszcze NIC nie jest wyr�żnione, oraz jako JEDNOŚĆ, stanowiąca podstawę wszelkich możliwych aktywności. Przedmiotem refleksji filozoficznej ujętej w niniejszej rozprawie nie są tezy nauk pozytywnych, ani ich uog�lnianie. Filozof nie wchodzi w kompetencje badaczy nauk empirycznych, w tym biologii człowieka czy psychologii człowieka, lecz formułuje tezy metafizyczne, ontologiczne czy epistemologiczne. Falsyfikacja czy weryfikacja twierdzeń nauki odbywa się na gruncie metodologicznym danej dyscypliny naukowej. Gł�wne problemy filozofii są konsekwencja odpowiedzi na pytania: Co to jest człowiek? albo Kim jest człowiek? Jak jest możliwe to, że człowiek poznaje? Co umożliwia poznanie? Jakie są warunki możliwości poznania? Pytania te po raz pierwszy w dziejach myśli europejskiej zadaje Kant w ramach filozofii krytycznej, lecz odpowiedz m.in. formułuje Husserl w ramach fenomenologii i Wittgenstein w ramach ontologii języka. Dwa pytania Kanta: quid facti? (pytanie o fakty) i quid juris? (pytanie o prawomocność, czyli pytanie o warunki możliwości) otwierają horyzont myślenia, w kt�rym już jest zawarta możliwość kryterialnego rozr�żnienia tego, co transcendentalne i tego, co empiryczne, a tym samym rozr�żnienia podmiotu transcendentalnego od podmiotu empirycznego. Odpowiedz na pytanie: kim jest człowiek? - już jest konsekwencja odpowiedzi na pytanie: jakie sąwarunki możliwości poznania?

Niniejsza rozprawa FILOZOFIA WYCHOWANIA MORALNEGO tworzy tryptyk z dwiema wcześniejszymi monografiami: FILOZOFIA WYCHOWANIA [1998], FILOZOFIA PEDAGOGIKI [2003]. Monografia prezentuje wyniki wieloletnich badań: pierwsza publikacja pn. Kontrowersje wokół Arystotelesowskich kategorii paidagogike i politikon dzoon ukazała się w periodyku „Studia Filozoficzne” Nr 7/1986. W tejże rozprawce przedstawiona została koncepcja trójjedni człowieka, która stanowi podstawę niniejszej monografii. Serdecznie dziękuję mojej Żonie za cierpliwe przedyskutowanie głównych tez oraz duchowe wsparcie w chwilach zwątpienia w możliwość napisania niniejszej monografii. Z nią, jako doświadczonym psychologiem w pracy z dzie­ćmi oraz z ich rodzicami, ale i w pracy z nauczycielami, mogłem konsultować wszystkie istotne tezy dotyczące wychowania dziecka w rodzinie oraz wychowania ucznia w szkole. Dziękuję za dyskusję nad tezami książki dr Katarzynie Niebrój oraz dr. Bogdanowi Ogrodnikowi, adiunktom (kierowanego przeze mnie do chwili odejścia na emeryturę w 2007 roku) Zakładu Filozofii Systematycznej Instytutu Filozofii Uniwersytetu Śląskiego. Serdecznie dziękuję dr. Markowi Olejniczakowi oraz doktorantowi Mateuszowi Adamek za cenne uwagi krytyczne. Godzi się też przywołać nazwisko dr. Herberta Kopca, z którym od ponad dwudziestu lat prowadziłem spory na temat rozumienia pedagogiki w okresie PRL. Wdzięczny jestem studentom i magistrantom Górnośląskiej Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Mysłowicach za umożliwienie mi postawienia wybranych tez na zajęciach i podjęcie merytorycznej dyskusji oraz Władzom Uczelni za utworzenie warunków sprzyjających napisanie tej monografii. Dziękuję za owocną, ponad dziesięcioletnią, współpracę z Regionalnym Ośrodkiem Doskonalenia Nauczycieli ‘WOM’ w Katowicach. Wyrażam słowa szacunku i uznania dla nauczycieli i dyrektorów, psychologów i pedagogów, metodyków i wizytatorów województwa śląskiego, z którymi spotykałem się na kursach i konferencjach, organizowanych przez mgr M. Kłyk, konsultanta ds. wychowania RODN ‘WOM’ w Katowicach. Powstanie tej książki w dużej mierze było inspirowane zajęciami na kursach przygotowujących nauczycieli do prowadzenia zajęć edukacyjnych pn. Wychowanie do życia w rodzinie. Dzięki tym zajęciom problematyka była zgłębiana, porządkowana i dyskutowana z Konsultantem ds. wychowania i nauczycielami, uczestnikami kursów. Z tego względu w zakresie teorii rodziny, teorii człowieka, aksjologii, moralności, teorii wychowania, niniejsza monografia może pełnić rolę podręcznika do zajęć z wychowania do życia w rodzinie. Książka jest napisana z myślą o tej młodzieży studiującej, która jest zainteresowana teorią człowieka, teorią wartości, teorią norm oraz teorią wychowania. Mam na uwadze młodego człowieka, który jest zainteresowany warunkami możliwości fundowania sfery duchowej, w tym moralności personalnej, rozumności personalnej i wolitywności personalnej. Monografia powinna być przydatna dla nauczycieli i rodziców. Chciałbym, aby z tezami książki zapoznał się każdy, komu leży na sercu dobro dziecka i rodziny oraz dobro ucznia i szkoły.