Michał Kuran Knihy

Studia zgromadzone w tomie ofiarowanym prof. Marii Wichowej przygotowali uczeni reprezentujący niemalże wszystkie ośrodki naukowe w Polsce, należący do kilku pokoleń, zajmujący się literaturą oraz kulturą staropolską i oświeceniową, a także historią i komunikacją. W zbiorze znalazły się prace m.in. Aliny Nowickiej-Jeżowej, Marioli Jarczykowej, Danuty Knstler-Langner, Andrzeja Wichra, Tomasza Pudłockiego, Anny Ryś, Małgorzaty Krzysztofik, Krystyny Stasiewicz, Krystyny Maksimowicz, Andrzeja Stroynowskiego, Marka Nalepy, Jacka Wójcickiego, Siergieja Nikołajewa. Badaniami objęto twórczość Przecława Słoty, Goeffreya Chaucera, Horacego, Jana Kochanowskiego, Owidiusza, Marcina Paszkowskiego, Szymona i Józefa Bartłomieja Zimorowiców, Antoniego Węgrzynowicza, Elżbiety Drużbackiej, Jędrzeja Kitowicza, Józefa Morelowskiego, Paula Rycauta, Gabriela Dzierżawina, Benedykta Chmielowskiego, Michaiła Bułhakowa i Olgi Tokarczuk. Podjęto kwestię recepcji antyku w twórczości pisarzy późniejszych, omówiono zagadnienie wiecznego szczęścia i nieśmiertelności, nakreślono recepcję imienia Maryi w kulturze, zajęto się rolą ubioru w kulturze dawnej, przedstawiono obraz korala w tradycji, dokonano analizy epitalamium duchownego, zaprezentowano badania nad wielorako rozumianą komunikacją literacką, historycznymi księgozbiorami, magią i alchemią, obrazem snu w trenach, epistolografią, encyklopedyzmem, poezją okolicznościową, oświeceniową translatologią, poezją rosyjską, humanistyką cyfrową oraz nad e-zinami.

Marcin Paszkowski jest autorem nieobojętnym dla dziejów kultury, a być może i literatury polskiej, otwierającym bądź ugruntowującym w niej nowe szlaki (orientalizm, ewentualnie sarmatyzm) – a równocześnie autorem do dzisiaj mało rozpoznanym i pomijanym, zwłaszcza w historii literatury. (...) Wybór tematu rozprawy dr. Kurana jako monografii tego autora był jak najbardziej trafny, a za godną też pochwały uznać trzeba odwagę w jego podjęciu, m. in. przez wzgląd na znane już od dawna i wyraźnie sygnalizowane w literaturze przedmiotu trudności materiałowe (brak źródeł do biografii, niepełne dane typograficzne, kwestia plagiatów – tak Paszkowskiego, jak i z Paszkowskiego itd.). (...) Dr Kuran wykonał ogromną pracę, zbierając i ogarniając przedmiotowo wszelkie możliwe w tej chwili do identyfikacji materiały archiwalne i biblioteczne, jak też całość literatury przedmiotu. (...) Rozpoznał i zanalizował dogłębnie utwory Paszkowskiego (...). To. z czym spotykamy się w dysertacji, jest właściwie zbiorczą filologiczną lectio każdego z kolejnych utworów Marcina Paszkowskiego, kompozycyjnie w rozprawie ułożonych problemowo w ramach rozbudowanej części III. (...) Filologiczna lectio wzmocniona przy tym została rodzajem heurystyki analitycznej, wykorzystującej głównie narzędzia retoryczne, ale też zróżnicowane źródła i pomoce naukowe, zwłaszcza z zakresu bibliologii, bibliografii oraz nauk historycznych. W sumie, jeśli chodzi o warsztat naukowy, jest on w przedstawionej rozprawie bogaty i zróżnicowany, i zasługuje w pełni na uznanie. (...) Nie ulega przy tym wątpliwości, że dopiero monografia dr. Kurana przywraca (Marcina Paszkowskiego) w pełni do obiegu czytelniczego i umieszcza w kręgu autorów ważnych okresu 1. połowy XVII wieku. Z recenzji wydawniczej prof. dr. hab. Jana Okonia