Łobocki Mieczysław Knihy

Prezentowana publikacja przeznaczona jest dla studentów pedagogiki. Ułatwi im ona przygotowanie prac dyplomowych i magisterskich. Stanowi też dobre wyjście do rozumienia i oceniania wartości poznawczej opracowań naukowo-badawczych, z którymi można się spotkać w literaturze pedagogicznej, psychologicznej i socjologicznej. Książka może stanowić też pomoc dla doktorantów i habilitantów, którzy piszą prace z zakresu pedagogiki, jak również dla wszystkich innych osób bliżej zainteresowanych metodologicznymi problemami badań pedagogicznych.

Prezentowany podręcznik przedstawia wybrane zagadnienia współczesnej teorii wychowania. Należą do nich problemy dotyczące: teorii wychowania jako dyscypliny pedagogicznej; różnego rozumienia pojęcia 'wychowanie'; wychowania w świetle kilku koncepcji psychologicznych i pedagogicznych; wartości jako podstawowego tworzywa wychowania; celów wychowania i różnych opinii na ich temat; psychospołecznych uwarunkowań skuteczności wychowania; indywidualnych i grupowych metod wychowania; technik oddziaływań wychowawczych; wybranych dziedzin wychowania; podstawowych środowisk wychowawczych. Książka adresowana jest szczególnie do studentów pedagogiki, odbywających studia zarówno licencjackie, jak i magisterskie. Może być również pomocna studentom studiów nauczycielskich, psychologii i socjologii. Mogą z niej skorzystać także czynni zawodowo nauczyciele wszystkich typów szkół i wychowawcy placówek opiekuńczo- wychowawczych. Podręcznik będzie także przydatny rodzicom i innym osobom interesującym się problemami wychowania dzieci i młodzieży.

Wychowanie w polskich szkołach pozostawia wiele do życzenia. Nawet nauczyciele z wykształceniem wyższym nie radzą sobie z nim najlepiej. Jedną z przyczyn jest brak należytego przygotowania nauczycieli do wykonywania zawodu, a zwłaszcza niemożność wykazania się przez nich rzetelną wiedzą o wychowaniu. Nawet, gdy ją posiadają, nie są skłonni do jej weryfikowania. Towarzyszy temu zazwyczaj poczucie bezradności w rozwiązywaniu trudności wychowawczych.

Publikację można uznać za kompendium wiedzy o SOS Wioskach Dziecięcych. Oparto ją przede wszystkim na dostępnej literaturze przedmiotu, danych zaczerpniętych z internetu oraz materiałach opracowanych przez działającą w Polsce pozarządową organizację SOS Wioski Dziecięce. Praca koncentruje się na tradycyjnym funkcjonowaniu wiosek, zgodnie z obowiązującymi w nich czterema zasadami pedagogicznymi. Wspomina też o wyłaniającej się obecnie zmodernizowanej koncepcji wiosek – między innymi o programach umacniania rodziny (styczeń 2007) i polityce programowej (maj 2009). Książka adresowana jest do studentów pedagogiki i psychologii, osób zatrudnionych w wioskach dziecięcych, pracowników rożnych placówek opiekuńczo-wychowawczych oraz darczyńców i sponsorów. Ciekawa okaże się również dla czytelników zainteresowanych problemami opieki i wychowania w warunkach zbliżonych do tych, jakie istnieją w normalnych rodzinach. Niniejsze opracowanie składa się z sześciu rozdziałów. Pierwszy poświęcony jest Hermannowi Gmeinerowi jako głównemu twórcy SOS Wiosek Dziecięcych. Omówiono w nim jego drogę życiową, ważniejsze uzdolnienia, postawy i przekonania oraz zasługujące na uwagę wydarzenia i osiągnięcia. Drugi rozdział pokazuje podstawowe założenia wiosek SOS. Opisano w nim również funkcjonowanie dyrektora i personelu pomocniczego. W rozdziale trzecim przedstawiono kryteria doboru i szkolenia matek SOS, mowa w nim także o matek tych powinnościach i uprawnieniach. W kolejnym rozdziale, czwartym, podano ogólną charakterystykę rodzin, z których wywodzą się wychowankowie wiosek. Sporo miejsca poświęcono również urazom psychicznym dzieci przyjmowanych do wiosek oraz nadpobudliwości psychoruchowej niektórych z nich. Poza tym opisano kryteria doboru i stosowaną procedurę przyjmowania dzieci do wiosek, spróbowano także odpowiedzieć na pytanie, na co mogą liczyć wychowankowie po opuszczeniu placówki. Rozdział piąty dotyczy między innymi celów, jakie przyświecają prowadzonej działalności wychowawczej w SOS Wioskach Dziecięcych. Nieco szerzej zajęto się w nim humanistycznym podejściem i preferowanymi metodami pracy wychowawczej, sygnalizując również doniosłą rolę wychowania do wartości. W rozdziale szóstym przybliżono natomiast niektóre z funkcjonujących wiosek. Oprócz przedstawienia pierwszej SOS Wioski Dziecięcej (Imst, Austria), opisano także wioski SOS w Europie i na innych kontynentach oraz cztery wioski w Polsce (w Biłgoraju, Kraśniku, Siedlcach i Karlinie). Omówiono też działalność stowarzyszenia SOS-Kinderdorf International jako najwyższego organu władzy, któremu podlegają wszystkie SOS Wioski Dziecięce. Zajęto się również działalnością krajowych stowarzyszeń, które odpowiadają za sprawne funkcjonowanie wiosek w poszczególnych państwach. Mieczysław Łobocki

Niniejsza książka jest próbą przedstawienia najczęściej stosowanych metod i technik w badaniach pedagogicznych. Każda z metod poddana jest bardziej lub mniej szczegółowej charakterystyce łącznie z przypisywaną jej wartością poznawczą, w tym z zarówno przysługującymi jej zaletami jak i niedomaganiami pod względem merytorycznym. Szeroko omawia warunki, od spełnienia których uzależnia się poprawne zastosowanie poszczególnych metod i technik badawczych. Publikacja jest adresowana szczególnie do studentów studiów pedagogiki i młodszych pracowników naukowo-dydaktycznych, podejmujących prace badawcze dotyczące szeroko rozumianej problematyki pedagogicznej. Może być przydatna także w pisaniu prac dyplomowych i magisterskich, rozpraw doktorskich i habilitacyjnych.