Наброски пером
- 740 stránek
- 26 hodin čtení






Trzecie wydanie, cieszących się dużym powodzeniem wśród czytelników, powojennych zapisków autora Szkiców piórkiem. Na tom składają się fragmenty dziennika pisanego we Francji w latach czterdziestych przed wyjazdem Bobkowskiego z Europy, w trakcie podróży przez Atlantyk oraz w Gwatemali w latach pięćdziesiątych. Tom zamykają poruszające notatki z 1958 roku, pisane w obliczu postępującej choroby nowotworowej.
Tak w Polsce się nie pisze - napisał o Bobkowskim Roman Zimand. Miał rację, do dziś nikt mu nie dorównał - stylem i przenikliwością. Wydanie I w tej edycji. Poprawione i uzupełnione
Szkice piórkiem. Francja 1940-1944 Andrzeja Bobkowskiego to klasyka polskiej diarystyki - porywający zapis przeżyć młodego literata, który opisuje mechanizmy wojny z perspektywy polskiego emigranta we Francji. Dzienniki te, wydane po raz pierwszy w roku 1957 przez instytut Literacki w Paryżu, przeszły do historii jako jeden z najoryginalniejszych tekstów na temat drugiej wojny światowej. Refleksje społeczne, kulturowe, literackie Bobkowskiego wybrzmiewają dziś z niezwykła aktualnością. Edycja Instytutu Literatury wzbogacona została o obszerne i wnikliwe opracowanie. Niezwykła, powstała na styku realizmu i wyobraźni opowieść Bobkowskiego jest dzięki temu bliska czytelnikowi XXI wieku.
Notatnik 1947-1960 Andrzeja Bobkowskiego kryje w sobie dziennik do tej pory częściowo nieznany. Prowadzone nieregularnie zapisy obejmują trzynaście lat życia pisarza i tym samym układają się w najdłużej prowadzony przez niego cykl notatek. Sięga on czasów paryskich Bobkowskich, opowiada o ich podróży morskiej do Ameryki Środkowej, a także o intelektualnych przygodach diarysty w Gwatemali, kończy się na okresie jego zmagań ze śmiertelną chorobą. Tekst został odczytany z rękopisu, który zdeponowano w archiwum The Polish Institute of Arts and Sciences of America w Nowym Jorku.
Szkice piórkiem. Francja 1940-1944 Andrzeja Bobkowskiego to klasyka polskiej diarystyki - porywający zapis przeżyć młodego literata, który opisuje mechanizmy wojny z perspektywy polskiego emigranta we Francji. Dzienniki te, wydane po raz pierwszy w roku 1957 przez instytut Literacki w Paryżu, przeszły do historii jako jeden z najoryginalniejszych tekstów na temat drugiej wojny światowej. Refleksje społeczne, kulturowe, literackie Bobkowskiego wybrzmiewają dziś z niezwykła aktualnością. Edycja Instytutu Literatury wzbogacona została o obszerne i wnikliwe opracowanie. Niezwykła, powstała na styku realizmu i wyobraźni opowieść Bobkowskiego jest dzięki temu bliska czytelnikowi XXI wieku. Andrzej Bobkowski (ur. 27 października 1913 roku w Wiener Neustadt w Austrii, zm. 26 czerwca 1961 roku w Gwatemali) – polski pisarz, eseista, przedsiębiorca, popularyzator modelarstwa lotniczego, z wykształcenia ekonomista. W 1935 roku debiutował w „Tempie Dnia” krótką humoreską. Po ukończeniu studiów dostał pracę w Hucie Laura w Katowicach, przerwał ją jednak w nie do końca wyjaśnionych okolicznościach, których efektem była emigracja. W marcu 1939 roku wyjechał z żoną do Francji, do Châtillon pod Paryżem. Bobkowscy mieli się tam zatrzymać na krótko, tylko do czasu otrzymania wiz do Argentyny, gdzie Bobkowski miał podjąć pracę w przedstawicielstwie Polskiego Exportu Żelaza w Buenos Aires. Wybuch II wojny światowej pokrzyżował te plany. 7 września 1939 roku Andrzej Bobkowski zgłosił się do Wojska Polskiego we Francji, ale nie został przyjęty. Po rozpoczęciu pracy w fabryce broni w styczniu 1940 roku został oddelegowany do pracy w Biurze Polskim, aby reprezentował interesy polskich robotników zatrudnionych we Francji. W czerwcu 1940 roku, tuż przed wejściem Niemców do Paryża, został ewakuowany na południe Francji. Większość podróży przemierzył na rowerze. Opis i przemyślenia podczas tej wędrówki stały się osią dzieła jego życia – dzienników Szkice piórkiem. Po klęsce Francji pracował w biurze likwidacyjnym swojej fabryki. Prowadził również tajną pomoc dla polskich robotników. Ponownie podjął pracę w Biurze Polskim przy Atelier de Construction de Chatillon w Paryżu. Wraz z Andrzejem Chciukiem redagował pismo „Razem Młodzi Przyjaciele”, działał w organizacji Niepodległość i Demokracja, a także współpracował z Józefem Czapskim w paryskiej placówce II Korpusu. Od początku był w kręgu powstającej „Kultury” Jerzego Giedroycia. W 1947 opublikował swój esej Nekyja w pierwszym numerze „Kultury”. Publikował też w „Wiadomościach” londyńskich i do początku lat 50. XX wieku w pismach krajowych między innymi „Tygodniku Powszechnym”, „Twórczości” i „Nowinach Literackich”. 25 czerwca 1948 wraz z żoną wyemigrował do Ameryki Środkowej i osiedlił się w Gwatemali. Żona uczyła tam rysunku i projektowała kostiumy, a Bobkowski rozpoczął pracę w biurze fabryki butów i jednocześnie rozwijał pasję modelarską. W 1957 roku nakładem Instytutu Literackiego w Paryżu ukazały się Szkice piórkiem, okupacyjny dziennik Bobkowskiego. Za opowiadanie Spadek pisarz dostał literacką nagrodę londyńskich „Wiadomości”. W tymże roku okazało się, że Bobkowski ma nowotwór mózgu. W 1958 roku przeszedł pierwszą operację. W 1959 roku publikuje w 11 numerze „Kultury” dramat Czarny piasek. Na wiosnę 1961 stan zdrowia Bobkowskiego znacznie się pogorszył, co sprawiło, że w kwietniu wyjechał do Stanów Zjednoczonych na leczenie. Zmarł po powrocie do Gwatemali w czerwcu 1961 roku.
Erzählung vom Abschied aus Europa
Freiheit, Individualismus, Tatendrang und Pioniermut prägen die Themen von Andrzej Bobkowski (1913–1961), dessen Werke als klandestine Hauptwerke der polnischen Literatur des 20. Jahrhunderts gelten. Die gesammelten Texte des Schriftstellers, Individualisten und Fahrradenthusiasten zeigen in Erzählungen und Reiseberichten aus den 1940er Jahren den langsamen Abschied eines Emigranten von Europa. Bobkowski erlebte den Zweiten Weltkrieg in Frankreich und fand sich in der Nachkriegsrealität des Kalten Krieges nicht zurecht. In Paris arbeitet er in einer Fahrradwerkstatt und reist ins Baskenland, nach Lourdes und entlang der Côte d’Azur, bevor er mit seiner Frau über den Atlantik nach Südamerika aufbricht, mit Guatemala als unbekanntem Ziel. Dort wird er in einer Spielzeugfabrik arbeiten, sich autodidaktisch dem Bau von Modellflugzeugen widmen und ein Geschäft mit Aeromodellen eröffnen. Seine Texte zeichnen sich durch Unmittelbarkeit des Erlebens und hohe Aufmerksamkeit für Alltagsszenen aus, die den Geisteszustand des „alten“ Europas widerspiegeln. Seine ungezwungene Gelehrsamkeit und der Blick eines Reisejournalisten erinnern an einen um zwanzig Jahre verspäteten Joseph Roth. Das Gefühl der Unbehaustheit verbindet ihn mit Emigranten und Flüchtenden aller Zeiten, an die sich seine Sätze richten. Bei Bobkowski wird der Auswanderer zum Reisenden, der der Verheißung hinterherfährt.