Niniejsza książka jest praktycznym poradnikiem dotyczącym wybranych metod optymalizacji procesów i operacji wytwarzania. W podręczniku wyodrębniono cztery grupy zagadnień: • wyznaczanie optymalizowanych czynników operacji wytwórczych za pomocą analizy wariancyjnej (planu statycznego randomizowanego kompletnie, planu statycznego randomizowanego kwadrat łaciński i kwadrat grecko-łaciński ), • dobór optymalnych parametrów operacji ze względu na jedną funkcję celu (jedno kryterium optymalizacji) bez wyznaczania funkcji obiektu badań, • dobór optymalnych parametrów operacji ze względu na jedną funkcję celu z wyznaczaniem funkcji obiektu badań, • dobór optymalnych parametrów operacji ze względu na dwie i trzy funkcje celu. W podręczniku skoncentrowano się na doborze optymalnych parametrów wybranych sposobów nagniatania ze względu na jedną funkcję celu (jedno kryterium), jak również, w ograniczonym stopniu, na doborze wybranych parametrów operacji nagniatania oraz toczenia wykończeniowego ze względu na dwie i trzy funkcje celu. Przedstawiono przykłady wyznaczania optymalizowanych czynników badanych operacji za pomocą analizy wariancyjnej oraz doboru optymalnych parametrów ze względu na jedną funkcję celu, wybranych sposobów obróbki wykończeniowej przez nagniatanie za pomocą krążka, rolek oraz specjalnych nagniataków w postaci kół zębatych, części wykonanych ze stopu aluminium, stali i żeliwa szarego. Następnie zamieszczono przykład dwuetapowej optymalizacji kulkowania oscylacyjnego ze względu na stopień pokrycia mikrorowkami i czas nagniatania. Ponadto przykład - doboru optymalnych parametrów toczenia wykończeniowego komutatorów elektronarzędzi wykonanych z miedzi ze względu na chropowatość powierzchni. W końcowej części książki zamieszczono przykłady dotyczące optymalizacji wielokryterialnej – przykłady: doboru optymalnych parametrów operacji nagniatania stopu AlCu4Mg1, operacji nagniatania przez rolkowanie piasty koła pasowego silnika wysokoprężnego ze stali C45 w stanie ulepszonym ze względu na dwie i trzy funkcje celu oraz toczenia wykończeniowego stali 20CrMnTi, w stanie zahartowanym, narzędziami z polikrystalicznego azotku boru CBN100 ze względu na dwie i trzy funkcje celu. Optymalizację ostatniego przykładu przeprowadzono dwiema metodami: unormowaną metodą wag i metodą MDM opartą na elementarnym algorytmie genetycznym. Co istotne dla wartości aplikacyjnej tej publikacji, prawie wszystkie przykłady zostały wykonane w ramach współpracy i na zlecenie przedsiębiorstw przemysłowych. Podręcznik jest dedykowany przede wszystkim praktykom, czyli: - pracownikom działów badań i rozwoju przedsiębiorstw przemysłowych. - pracownikom działów Głównego Technologa. - studentom studiów magisterskich następujących kierunków: mechaniki, budowy i eksploatacji, inżynierii produkcji, automatyki i robotyki (realizujący prace dyplomowe badawcze). - uczestnikom studiów doktoranckich na kierunkach: mechanika, budowa i eksploatacja oraz inżynieria produkcji. Przyda się również studentom innych kierunków technicznych.
Płonka Stanisław Knihy


Książka jest poświęcona wielokryterialnej optymalizacji procesów wytwarzania części maszyn. Omówiono w niej zagadnienia oceny i wyboru rozwiązania najlepszego - ze zbioru rozwiązań możliwych - ze względu na dwa i więcej kryteriów. Zagadnienia te dotyczą doboru najlepszej struktury procesu lub operacji wytwarzania, a także najlepszych parametrów operacji. Szczególnie wnikliwie przedstawiono strukturę procesu obróbki części maszyn wraz z charakterystyką grafów przeznaczonych do jej opisu, kryteria optymalizacji, a przede wszystkim metody optymalizacji wielokryterialnej. W metodach tych do oceny stosuje się: subiektywne kryteria punktowe i względne, kryteria deterministyczne, probabilistyczno-statystyczne oraz kryteria rozmyte. Scharakteryzowano także procedurę wyznaczania zbioru rozwiązań Pareto- optymalnych za pomocą metody wag oraz metody zmodyfikowanej odległości opartej na obliczeniach ewolucyjnych. Rozważania teoretyczne uzupełniono przykładami wyboru najlepszego wariantu struktury procesu wytwarzania półosi napędowej i rotora przędzarki oraz doboru optymalnych parametrów operacji nagniatania i toczenia wykończeniowego ostrzami ze stali 18HGT w stanie zahartowanym. Książka jest przeznaczona dla studentów i doktorantów uczelni technicznych i techniczno-menedżerskich, w szczególności na kierunkach: mechanika i budowa maszyn, automatyka i robotyka, zarządzanie i inżynieria produkcji. Będzie też przydatna dla inżynierów technologów korzystających z metod optymalizacji w pracy zawodowej.