Reginia-Zacharski Jacek Knihy

Konflikty społeczne i ich skrajna postać – wojna – zajmowały filozofów, naukowców, artystów itd. od stuleci. Nie sposób odmówić słuszności dość banalnej opinii, iż „każda epoka ma swoje wojny” – dotyczy to oczywiście również współczesności. Mimo krótkich okresów optymizmu, co do szans na budowę „świata bez wojen”, użycie przemocy zbrojnej w wielu rejonach kuli ziemskiej nadal pozostaje jednym z głównych wzorców relacji międzygrupowych, a sama siła, czy raczej model organizacji jej użycia, określa tożsamość państw, społeczeństw i narodów. Znaczną część sceny międzynarodowej gry zajmują aktorzy, uczestniczący w pokojowej rywalizacji – dążący do pogłębiania współpracy, współzależności i harmonizacji stosunków z państwami i organizacjami międzynarodowymi. Inni pozostawiają sobie, jako dostępną, opcję użycia siły zbrojnej, mimo deklarowanej chęci uprawiania polityki opartej o pokojowe zasady. Ostatnią kategorię stanowią obszary permanentnej wojny i dominacji przemocy zbrojnej jako środka osiągania celów politycznych. Tworzy to w konsekwencji obraz „świata podzielonego na troje”, przy czym poszczególne jego składniki oddziałują na siebie, nierzadkie są również sytuacje przechodzenia podmiotów pomiędzy „światami”. Ład międzynarodowy pozostaje zdecydowanie dynamiczny i wydaje się wykazywać tendencje do rosnącej turbulentności. Pytania o przyszłość świata są nadal aktualne, w szczególności w zakresie wojen i konfliktów zbrojnych, które nadal powinny być postrzegane, jako główne zagrożenie dla trwałości porządku światowego. Tempo zmian we współczesnym świecie nie ominęło również zjawisk związanych z przemocą zbrojną – pojawiają się nowe zagrożenia i wyzwania, zmieniają się proporcje pomiędzy istniejącymi wcześniej. Z drugiej strony warto zauważyć, że nie było chyba w dziejach człowieka epoki, w której do dyspozycji byłoby tak wiele narzędzi (a ich liczba i jakość stale rośnie) zarządzania kryzysami i konfliktami. Tworzy to sytuację, w której nawet duża liczba czarnych scenariuszy nie pozostawia współczesnego człowieka bez nadziei na unikanie wojen.

Szacuje się, że w 1939 roku na ziemiach Rzeczypospolitej istniało ponad dwadzieścia tysięcy dworów i pałaców. Pięćdziesiąt lat później było ich zaledwie dwieście, a i one z reguły przedstawiały widok godny pożałowania. Ogromna ilość siedzib rodowych znalazła się na ziemiach „skąd zabrano Polskę”, gdzie ich los dopełniał się szybciej i tragiczniej. A jednak dwór przetrwał – głównie w kulturze, tradycji i literaturze. W albumie znajdziemy zarówno świadectwa dawnej świetności dworów polskich, jak i interesujące historie i anegdoty związane z poszczególnymi miejscami i ich właścicielami.

W dwudziestoleciu międzywojennym polska awiacja przeszła od narodzin przez romantyczną i burzliwą młodość do dojrzałości, którą wyznaczało osiągnięcie wysokiej pozycji wśród ówczesnych potęg lotniczych. W 1939 roku, pod koniec krótkiego okresu pokoju, żuraw LOT-u i biało-czerwona szachownica były już solidnymi markami. Fotografie zawarte w tym albumie stanowią jedyną w swoim rodzaju dokumentację postaci, miejsc i najważniejszych wydarzeń przedwojennego lotnictwa polskiego. Warto zobaczyć, jak rozwijała się infrastruktura lotnisk – od zwykłych baraków i starych wagonów kolejowych do pięknych, nowoczesnych budynków projektowanych przez najlepszych architektów. Najważniejszymi tematami zdjęć są jednak samoloty i ludzie – maszyny pasażerskie, sportowe i wojskowe oraz mistrzowie akrobacji, asy przestworzy i zwykli turyści. Na czarno-białych obrazach zastygły ich emocje – duma, lęk, ulga i ekscytacja. Dzięki temu świat, który odszedł, żyje nadal. Zapraszamy na nostalgiczną podróż w czasy młodości polskiego lotnictwa, licząc na to, że przynajmniej część tamtych wzruszeń stanie się i Państwa udziałem.