Publikace, jejíž autoři M. Dufková, L. Suková, J. Łapott a I. Mrázek si ve svých článcích všímají geografického a geologického zázemí, kulturního a historického dědictví, jež dnešku odkazuje Sahara, od nejstarších dob (archeologické nálezy, pravěké malby a rytiny) až po současnost. Zvláštním fenoménem je i studie J.Kanderta věnovaná dálkovému transsaharskému obchodu.
Książka ta to interdyscyplinarna antologia prezentująca wyniki badań prawie
wszystkich polskich badaczy zajmujących się kulturą Dogonów. Jest studium
odsłaniającym różne aspekty tej kultury w szerszym tematycznie i
metodologicznie ujęciu. Są to bowiem prace etnologów, antropologów kultury,
archeologów i muzealników, a więc każdorazowo odsłaniają różne jej aspekty –
zarówno materialne, jak i niematerialne: nie tylko artefakty, lecz ich
głębokie zakotwiczenie w systemie filozoficznym i obyczajowości Dogonów
żyjących w specyficznym, trudnym przyrodniczo środowisku, nieułatwiającym
codziennej egzystencji. Zasiadając do lektury kolejnych rozdziałów pracy,
wydawać by się mogło, iż rozpoczynamy od oglądu zewnętrznych cech kultury –
owych artefaktów: garncarstwa i tkactwa. Tymczasem musimy zagłębić się
nieuchronnie w jej warstwę filozoficzną. Szybko przekonujemy się o tym, że
nieożywione przedmioty wyposażone są wręcz w aspekty mityczne. W życiu
codziennym Dogonów ważne są symbole i ich interpretacja, znaki graficzne i ich
sens. Wszystko ma bowiem swoje głębokie uzasadnienie: dlaczego to kobieta jest
prządką, a tkać i szyć mogą tylko mężczyźni; dlaczego kobieta lepi garnki i
warzy piwo z prosa, które jest napojem mężczyzn; dlaczego i jak siła życiowa
nyama wiąże się w sposób specyficzny z różnymi grupami społecznymi. Fragment
recenzji dr hab. Małgorzaty Szupejko
W czasach, kiedy globalizacja wkracza do każdego zakątka ziemi, trudno
wyobrazić sobie pewną grupę społeczną całkowicie odizolowaną od reszty świata,
pozbawioną wpływów zewnętrznych. Fakt ten nie umknął uwadze etnologów, którzy
kładą coraz większy akcent na historyczny wymiar rzeczywistości kulturowej.
Niemały wpływ na tego rodzaju podejście ma antropologia dynamiczna
sformułowana przez Georges’a Balandiera, określająca kulturę jako
rzeczywistość w ciągłym ruchu. Koncepcja ta czerpie z prac Rogera Bastide’a,
który ukazywał stałą restrukturyzację zjawisk kulturowych. Praca Jacka Łapotta
wpisuje się świetnie w ten nowoczesny trend badań etnologicznych. dr hab.
Jacek Jan Pawlik prof. UWM fragment recenzji wydawniczej