Założenia teoretyczne komparatystyki prawniczej Kształtowanie się
komparatystyki prawniczej Zakresy przedmiotu komparatystyki prawniczej O
metodach komparatystyki prawniczej Komparatystyka głównych kultur świata,
edukacji prawniczej, zawodów prawniczych Podstawowe funkcje komparatystyki
prawniczej
Roman Tokarczyk jest profesorem zwyczajnym, prawnikiem i filozofem,
specjalistą z zakresu historii doktryn politycznych i prawnych, filozofii
prawa, etyki prawniczej, komparatystyki prawniczej, kultur prawnych i prawa
amerykańskiego. Rozwija nowy nurt prawoznawstwa – biojurysprudencję. Jest
autorem wielu często wznawianych prac, publikowanych w kraju i za granicą, a
wśród nich książek: Współczesne doktryny polityczne (1971, wyd. XV 2008),
Etyka prawnicza (1994, wyd. IV 2009), Komparatystyka prawnicza (1989, wyd. IX
2008), Współczesne kultury prawne (2000, wyd. VII 2008), Prawo amerykańskie
(1996, wyd. X 2009), Prawa narodzin, życia i śmierci (1984, wyd. IX 2009),
Biojurysprudencja. Podstawy prawa dla XXI wieku (2008), Biojurisproudence.
Foundations of Law for the Twenty-First Century (2008), Antologia anegdoty
akademickiej (2006, wyd. II 2009). Opublikował również źródłowe (także
wznawiane) monografie swoich rodzinnych miejscowości – Gródek i Turobin. Od
roku 1979 jest założycielem i kierownikiem Katedry na Wydziale Prawa i
Administracji UMCS w Lublinie, a od roku 2006 również kierownikiem Katedry
Prawa w Wyższej Szkole Zarządzania i Administracji w Zamościu. Przez kilka lat
wykładał w Wyższej Szkole Handlowej w Radomiu, w latach 1996–2000 był
dziekanem Wydziału Prawa i Ekonomii Studium Generale Sandomiriense.
Wielokrotny stypendysta, wykładowca i visiting professor uczelni
amerykańskich, włoskich, austriackich, niemieckich, francuskich, hiszpańskich,
fińskich, islandzkich, duńskich, izraelskich i południowoamerykańskich. Czynny
uczestnik krajowych, międzynarodowych i światowych konferencji i kongresów
naukowych. Przez studentów obdarzony tytułem honorowym Homo Didacticus. Był
wybrany przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej na sędziego Trybunału Stanu, a
przez mieszkańców Lublina na radnego Miejskiej Rady w Lublinie. Przez
kilkanaście lat sprawował funkcję pełnomocnika do spraw współpracy UMCS z
Wyższą Szkołą Lotniczą w Lublinie. Opracowuje opinie z zakresu prawa
amerykańskiego na potrzeby parlamentu, sądów i administracji.
Treść podręcznika obejmuje myśl polityczną XIX i XX wieku. W opracowaniu autor
dąży do ukazania możliwie najszerszego spektrum zróżnicowania współczesnej
myśli politycznej. Każdy z rozdziałów pracy stanowi odrębną całość dla
możliwie najlepszego podkreślenia treści. Książka została tak skonstruowana,
by można było łatwo porównać poszczególne elementy omawianych doktryn (m.in.
liberalizmu, konserwatyzmu, komunizmu, rasizmu, faszyzmu, pacyfizmu,
katolicyzmu, feminizmu, socjalizmu, populizmu i in.). Autor stara się przy tym
zachować rozsądne proporcje między niezbędną charakterystyką warstwy
historycznej a charakterystyka ich warstwy współczesnej.
Praca ta to postulat filozoficzny o moralnym prymacie prawników, którzy - z
racji swego zawodu - decydując niejednokrotnie o najwyższych wartościach
(życiu, zdrowiu, wolności, godności, bezpieczeństwie, dobrobycie) sami powinni
wyróżniać się najwyższą moralnością, pozostaje niestety w sferze ideologii
utopijnych. Autor pragnie poruszyć choć niektóre prawnicze umysły, uczucia i
sumienia - przy pomocy wybranych myśli, norm i rycin, by ożywić otępiałą
nierzadko wrażliwość moralną prawników.
Obecnie, głównie dzięki szybkiemu wzrostowi liczby badaczy i zwiększającej się
łatwości publikowania prac, literatura naukowa mnoży się wręcz lawinowo.
Dotyczy to również literatury naukowej z zakresu bioetyki, z którą powiązane
są dość ściśle opracowania przedmiotu biojurysprudencji. Interesujące dane
tego rodzaju podaje zespół współautorski wspomnianej wcześniej Bibliography of
Bioethics w tomie 35. z 2009 roku. Bibliography obejmuje tylko część ogółu
publikacji z zakresu bioetyki w świecie, głównie w języku angielskim, a mimo
to ich liczba jest bardzo duża i wzrasta szybko z każdym rokiem. Oto, dla
przykładu, liczby z ostatnich kilku lat: 2006 rok – 676; 2007 rok – 2162; 2008
rok – 4229. W początkach 2012 roku, dość duży, wieloosobowy zespół badaczy
opracowujący Bibliography nie zdołał jeszcze ogarnąć liczby publikacji z 2009
roku. W obecnych czasach, w większości dyscyplin naukowych, do których należy
również bioetyka, żaden pojedynczy badacz, a nawet zespół badaczy, nie są w
stanie poznać całej opublikowanej literatury naukowej dotyczącej jego
dyscypliny. Uwaga ta nie dotyczy jednak względnie młodego nurtu myśli jakim
jest jeszcze biojurysprudencja. Możliwość poznawania niemal wszystkich
publikacji dotyczących biojurysprudencji oczywiście ułatwia formułowanie
wynikających z nich wniosków. Główny wniosek odnosi się do uzasadnionej
potrzeby przechodzenia od przestarzałego już prawa do tworzenia i stosowania
bioprawa opartego na teoretycznych podstawach biojurysprudencji. Tworzone i
stosowane bioprawo krajowe, międzynarodowe i globalne dotyczy głównie, jak
dotychczas, sfery życia cielesnego człowieka, życia zwierząt i życia przyrody.
W nieodległej przyszłości należy oczekiwać niezbędnego rozszerzenia pól
bioprawa na sfery życia duchowego człowieka i różne sfery życia społecznego.